Als je je businessmodel gaat maken, dan heb je bedacht hoe je met je bedrijf waarde gaat leveren voor je klanten en welke producten of diensten je gaat leveren aan je klanten. Ook weet je welke mensen en spullen je nodig hebt om die waarde te kunnen leveren en op welke manier je klanten je gaan betalen. In het artikel ‘Ondernemingsplan maken‘ lees je hier meer over. Om je ondernemingsplan compleet te maken wil je ook uitrekenen welke inkomsten en uitgaven je bedrijf gaat hebben, zodat je kunt berekenen of je denkt winst te gaan maken. Dat heet het Financieel Plan.
Drie onderdelen van het Financieel Plan
Het Financieel Plan bestaat uit drie onderdelen:
- Financieringsbegroting: wat kosten de spullen die je eenmalig nodig om je bedrijf te starten?
- Exploitatiebegroting: wat zijn de inkomsten en uitgaven van je bedrijf?
- Liquiditeitsbegroting: hiermee voorspel je het saldo van je bankrekening, zodat je weet of je inkomsten snel genoeg komen om je uitgaven te kunnen doen.
Je maakt het Financieel Plan het makkelijkste in Excel of Google Sheets. Download hier een voorbeeld Financieel Plan.
Hoe maak je een Financieringsbegroting?
In je Financieringsbegroting schrijf je alles op wat je eenmalig nodig hebt om je bedrijf te starten. Alle spullen dus die je de eerste keer moet kopen en alles waar je eenmalig geld aan moet uitgeven. Denk bijvoorbeeld aan meubels, apparatuur om je werk te doen of een bezorgfiets. Maar ook de borg die je moet betalen als je een plek voor je bedrijf wilt huren en grondstoffen of software licenties die je nodig hebt om een begin te kunnen maken met je werk. In de Financieringsbegroting schrijf je ook de spullen op die je al hebt en in je bedrijf wilt gaan gebruiken. Bijvoorbeeld een laptop of een bureau. Kortom: alle eenmalige kosten komen in de Financieringsbegroting.
Een tip bij het maken van je Financieringsbegroting: probeer je voor te stellen dat je morgen met je bedrijf gaat starten. Wat heb je nodig om morgen te kunnen starten?
Hoe maak je een Exploitatiebegroting?
In de Exploitatiebegroting schrijf je alle inkomsten en uitgaven van je bedrijf op. Je doet dat meestal per maand, voor een jaar vooruit. Misschien weet je nog niet precies wanneer je gaat starten, maar dat maakt nog niet zoveel uit. Begin gewoon bij de eerste maand en schrijf alle uitgaven op die je denkt te gaan doen. Het is het makkelijkste als je soorten kosten bedenkt, bijvoorbeeld:
- Transportkosten
- Advertenties en marketing
- Materialen
- Huur
- Salaris
Doe nu hetzelfde voor de inkomsten. Dat heet ook wel Omzet. Meestal is dat een kortere rij. Bijvoorbeeld:
- Verkoop
- Diensten
Over de kosten die je betaalt moet je meestal BTW betalen. En op de producten of diensten die je zelf levert krijg je meestal BTW. Zie ook ons artikel over ‘Omzetbelasting (BTW) bij startende bedrijven’. Maak een Financieel Plan in ieder geval voor een jaar vooruit, dan heb je een goed begin. Het is meestal lastig om vooraf al meer dan een jaar vooruit te kijken. Bedenk ook hoeveel salaris je aan jezelf wilt betalen en neem dat ook op in de Exploitatiebegroting. Meestal ben je in het begin zelf de grootste kostenpost van je bedrijf. Als je je bedrijf start vanuit een uitkering dan is dat in het begin waarschijnlijk wat minder. Als je de kosten aftrekt van de inkomsten (omzet) dan kun je berekenen of je winst maakt. Het is niet gek als je in het begin nog geen winst maakt, maar verlies. Maar je moet dan wel goed begrijpen waarom dat zo is. En er van overtuigd zijn dat je later genoeg winst gaat maken om het verlies van het begin goed te maken.
Hoe maak je een Liquiditeitsbegroting?
Een liquiditeitsbegroting maak je om te voorspellen wat het saldo is op de bankrekening van je bedrijf. Want soms gaan de kosten en inkomsten niet gelijk op. Bijvoorbeeld omdat je eerst grondstoffen moet kopen om een product te maken en je pas weken of maanden later door jouw klant betaald wordt voor het product. Of omdat je eerst veel tijd (en dus geld) investeert in het ontwikkelen van een dienst en pas na een aantal maanden de dienst door klanten wordt gebruikt en je betaald wordt voor de dienst die je hebt geleverd.
In de liquiditeitsbegroting gebruik je meestal dezelfde soorten kosten en inkomsten als in je Exploitatiebegroting. Maar nu kijk je ook naar de betalingstermijn. Stel dat je werk doet voor een klant en in januari een factuur stuurt, dan betaalt je klant misschien pas in februari. In je liquiditeitsbegroting schrijf je op wanneer je het geld daadwerkelijk denkt te gaan krijgen. Maar dat geldt ook voor kosten die je zelf maakt. Stel dat je van een leverancier een product geleverd krijgt in april en je spreekt met de leverancier af dat je een betalingstermijn van 2 maanden hebt, dan betaal je de leverancier pas in juni. In je liquiditeitsbegroting schrijf je op wanneer je het geld daadwerkelijk gaat uitgeven.
Je combineert dat met de eenmalige uitgaven die je in je Financieringsbegroting hebt gemaakt. Die eenmalige uitgaven ga je doen net voordat je daadwerkelijk start met je bedrijf of in je eerste maand(en). Ook neem je de BTW op die je ontvangt en die je hebt betaald, omdat je in het begin ieder kwartaal aangifte Omzetbelasting doet en de BTW die je moet betalen dus even bij jou is opgespaard.
Financiële controle over je bedrijf
Je maakt een Financieel Plan in de eerste plaats voor jezelf. Het is één van de belangrijkste manieren om controle te hebben over de inkomsten en uitgaven van je bedrijf. Vergelijk de Exploitatiebegroting en de Liquiditeitsbegroting dan ook regelmatig met de daadwerkelijke inkomsten en uitgaven. Doe dat in ieder geval iedere maand. En pas de begrotingen aan als je nieuwe dingen hebt geleerd.